Με ιδιαίτερη επιτυχία και εντυπωσιακή προσέλευση, ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου, οι εργασίες του Πρώτου Διεθνούς Συμποσίου Θεσσαλονίκης που διοργάνωσε, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την απελευθέρωση, ο Δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Δίκτυο Ναυαρίνο και το Ίδρυμα Konrad Adenauer.
Οι εργασίες περιστράφηκαν γύρω από τρεις θεματικούς άξονες. Στον πρώτο ο Jonathan Spence, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Yale των ΗΠΑ, επιχείρησε πρώτα μια επισκόπηση της ιστορικής εξέλιξης της Κίνας. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, η μακραίωνη ιστορία της μπορεί να συμπυκνωθεί στο τρίπτυχο: μυστήριο, γοητεία, τραγωδία. Όσον αφορά στη σύγχρονη Κίνα, ο ομιλητής εξέφρασε έναν σκεπτικισμό αναφορικά με την άνοδό της στο διεθνές σύστημα. Η άνοδος μπορεί να αποτελεί περισσότερο μια έκφραση της πολύχρονης εσωτερικής κρίσης της Κίνας, παρά μια προνομιακή θέση στο νέο παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων. Αυτό γιατί η οικονομική της ανάπτυξη είναι εσωτερικά ασύμμετρη διευρύνοντας τις ήδη υπάρχουσες κοινωνικές ανισότητες. Έτσι, κατέληξε επισημαίνοντας ότι η περίοδος των κινεζικών θαυμάτων έχει παρέλθει!
Τη δεύτερη μέρα ο James Piscatori, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Durham της Μεγάλης Βρετανίας, μίλησε για τις εξελίξεις στο Ισλάμ και το μουσουλμανικό χώρο. Εκτίμησε ότι είναι νωρίς να αποφασίσουμε το τι ακριβώς σηματοδοτεί η Αραβική Άνοιξη, καθώς οι νέο-αναδυόμενες πολιτικές δυνάμεις ? παρά την αναγνώριση υιοθέτησης μιας πιο συμμετοχικής πολιτειακής οργάνωσης ? παραμένουν προσωρινά διστακτικές έναντι του δημοκρατικού μοντέλου διακυβέρνησης. Επισήμανε ότι είναι ακόμα συγκεχυμένο μέσα στον ίδιο τον ισλαμικό κόσμο τι συνιστά ισλαμικό κράτος και η σχέση του με το δυτικό σύστημα. Συνέχισε τονίζοντας ότι το Ισλάμ είναι πολυδιάστατο και δεν πρέπει να το προσεγγίσουμε μονοσήμαντα, καθώς ο αξιακός του κώδικας είναι πιο ευέλικτος απ? όσο πιστεύουμε στη δύση κι άρα υπάρχει στο μέλλον, παρά το τρέχον βεβαρυμμένο κλίμα, δυνατότητα περαιτέρω προσέγγισης με τη Δύση. Έκλεισε τονίζοντας ότι η δυτική τάση ταύτισης του Ισλάμ με τον αραβικό κόσμο μας αποτρέπει από τα στρέψουμε την προσοχή μας στην περιφέρεια του Ισλάμ και συγκεκριμένα στη νοτιο-ανατολική Ασία, που αποτελεί πόλο πολλαπλών εξελίξεων στον ισλαμικό κόσμο και ενδέχεται να επηρεάσει τη μελλοντική του μορφή τουλάχιστον εξίσου με τις διεργασίες στη Μέση Ανατολή.
Την τρίτη και καταληκτική ημέρα, ο Λουκάς Τσούκαλης, Καθηγητής Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, αναφέρθηκε στη φημολογούμενη παρακμή της Δύσης και της Ευρώπης. Στην ανάλυσή του για τις παγκόσμιες εξελίξεις, εντόπισε δύο πυλώνες, στους οποίους εδράζεται το κυρίαρχο αφήγημα περί παρακμής. Ο μεν πρώτος σχετίζεται με τη νέα παγκόσμια ισορροπία ισχύος και την άνοδο μη-δυτικών μεγάλων δυνάμεων, ο δε δεύτερος με το ευρύτερο δημογραφικό πρόβλημα της Δύσης. Όσον αφορά στον Ευρωπαϊκό χώρο, οι τρέχουσες εξελίξεις έχουν ανατρέψει το συνεργασιακό συσσωματικό κεκτημένο, μετατρέποντας την σκακιέρα της Ευρωπαϊκής πολιτικής σε παίγνιο μηδενικού αθροίσματος. Αν αυτό συνεχιστεί θα είναι εκρηκτικό για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα συμφωνία, όπου τόσο οι χώρες του βορρά όσο και του νότου θα πειστούν ότι η συνεργασία και η διάσωση του ευρώ είναι προς το συμφέρον όλων. Τέλος, στην αναφορά του στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι η χώρα παραμένει όμηρος της πελατειακής λογικής των οργανωμένων συμφερόντων και μιας διάχυτης ιδεολογικής σύγχυσης. Αν απεγκλωβιστούμε απ? αυτήν την τριπλή κακοδαιμονία, θα καταστεί εφικτό να εξειδικεύσουμε ένα νέο ελληνικό όραμα!
